DARIAH.PL - WĘZEŁ FILOLOGICZNY

CZYM JEST WĘZEŁ FILOLOGICZNY?

To realizowana przez Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu część ogólnopolskiego projektu Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla Humanistyki i Nauk o Sztuce DARIAH- PL zgłoszonego przez Konsorcjum DARIAH-PL do finansowania przez Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR).  Zgodnie z harmonogramem projekt rozpoczął się 1 stycznia 2021 roku i zakończy się 31 grudnia 2023 roku.

JAK DZIAŁA WĘZEŁ FILOLOGICZNY NA WYDZIALE FILOLOGII POLSKIEJ I KLASYCZNEJ UAM?

Celem Węzła Filologicznego, na którego realizację przewidziano w umowie projektowej 1 mln zł, jest stworzenie platformy chmurowej, dostępnej on-line przez interfejs webowy, wyposażonej w zestaw predefiniowanych narzędzi na potrzeby badań nad literaturą i językiem (a także wszystkimi tekstowymi i graficznymi dokumentami źródłowymi), w tym również tych wytwarzanych w środowisku cyfrowym z użyciem programów i narzędzi informatycznych, i udostępniania wyników tych badań.

KTO TWORZY ZESPÓŁ WĘZŁA FILOLOGICZNEGO WFPiK?

Na naszym Wydziale powołany został zespół, którego zadaniem będzie opracowanie Węzła Filologicznego. Tworzą go pracownicy WFPiK:  mgr Adam Cankudis, Prof. UAM dr hab. Konrad Dominas, Prof. UAM dr hab. Bogdan Hojdis, Prof. UAM dr hab. Jarosław Liberek, Prof. UAM dr hab. Elżbieta Winiecka oraz Prof. UAM dr hab. Mirosław Wobalis. Do prac nad tworzeniem Węzła Filologicznego dołączyło również kilku uznanych naukowców spoza WFPiK. Ich podstawowym zadaniem będzie wspieranie zespołu w zadaniach wymagających specjalistycznej wiedzy informatycznej – głównie z obszaru informatyki stosowanej (w tym zastosowań sztucznej inteligencji w badaniach filologicznych).

PLAN DZIAŁANIA ZESPOŁU PROJEKTOWEGO UJĘTE W TRZECH MODUŁACH ZADAŃ:

Moduł 1: POZYSKIWANIE ŹRÓDEŁ DO BADAŃ FILOLOGICZNYCH

a) zdigitalizowanie ok. 10 tysięcy stron ukazującego się w XIX wieku w zaborze rosyjskim „Kaliszanina”, b) zdigitalizowanie ok. 75 tysięcy jednostek (zapisków drukowanych i odręcznych) pochodzących z archiwum prof. Stanisława Bąby, c) zdigitalizowanie 990 afiszy teatralnych z lat 1887-1935 (warto wspomnieć, że w zadaniach dotyczących pozyskiwaniu źródeł uczestniczyć będzie biblioteka WFPiK reprezentowana przez jej Dyrektora).

Moduł 2: ANALIZA ŹRÓDEŁ Z WYKORZYSTANIEM SPECJALNIE DO TEGO WYTWORZONYCH ZAAWANSOWANYCH NARZĘDZI INFORMATYCZNYCH

Opracowanie portalu sieciowego wraz z zestawem zaawansowanych narzędzi informatycznych służących m.in. do przeszukiwania, grupowania, oznaczania, statystyki, wizualizacji danych źródłowych. W trakcie trwania prac rozwojowych nad tym modułem przewiduje się pozyskiwanie dodatkowych materiałów źródłowych koniecznych do tworzenia i testowania kolejnych narzędzi analitycznych. Istotnym zadaniem w ramach prac nad modułem drugim będą konsultacje środowiskowe, w ramach których zaplanowane są działania dotyczące poszerzania listy funkcji analitycznych Węzła Filologicznego.

Moduł 3:  OPRACOWANIE NARZĘDZIA INFORMATYCZNEGO SŁUŻĄCEGO DO TWORZENIA/ PRZETWARZANIA/ANALIZY ELEKTRONICZNYCH FORM TWÓRCZOŚCI LITERACKIEJ

W ramach prac dla modułu trzeciego opracowane zostanie wieloplatformowe narzędzie informatyczne służące do tworzenia, przetwarzania i analizowania narracji interaktywnych i innych elektronicznych form twórczości literackiej.

JAKIE ZASTOSOWANIE ZAPROJEKTOWANE NARZĘDZIA ZNAJDĄ PO ZAKOŃCZENIU PROJEKTU?

Narzędzia, zaprojektowane w ramach Węzła Filologicznego, staną się już po zakończeniu realizacji projektu zapleczem technologicznym umożliwiającym prowadzenie dalszych nowatorskich badań przez literaturoznawców i językoznawców.  W kolejnych latach badacze, doktoranci oraz studenci będą mogli korzystać z jego potencjału. Węzeł Filologiczny ma być aktualizowany i rozbudowywany, stając się rzeczywistym łącznikiem dla naukowców zainteresowanych rozwojem humanistyki cyfrowej także w innych ośrodkach badawczych.

KOORDYNATOR PROJEKTU

Prof. UAM dr hab. Mirosław Wobalis, e-mail: wobalis@amu.edu.pl