II Kongres Polskiego Przekładoznawstwa:
Epoka zwrotów
23–25 września 2025 roku w Poznaniu
Za początek nowoczesnego polskiego przekładoznawstwa przyjmuje się zwykle rok wydania Wstępu do teorii tłumaczenia Olgierda Wojtasiewicza (1957), lecz I Kongres Polskiego Przekładoznawstwa odbył się dopiero w 2022 roku. Zorganizowany przez Centrum Badań Przekładoznawczych przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w dniach 19–21 maja 2022 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, I Kongres był fundacyjnym dla środowiska polskich przekładoznawczyń i przekładoznawców naukowym wydarzeniem, które pod hasłem „Koncepcje – metodologie – działania” miało służyć przede wszystkim rozpoznaniu i ocenie aktualnego stanu polskiego przekładoznawstwa.
W przekonaniu, że te rozważania powinny znaleźć kontynuację, zapraszamy Państwa do udziału w II Kongresie, który odbędzie się 23-25 września 2025 roku na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Jego hasłem przewodnim będzie „Epoka zwrotów” – rozumiana zarówno jako czas, w którym prowadzimy nasze badania, jak i czas, który poddajemy badawczej refleksji. W ramach dokonanego w latach 90. „zwrotu kulturowego” przekładoznawstwo przekroczyło granice wyznaczane przez nauki filologiczne, ale dalsze zmiany przyniosły zwroty kolejne: „zwrot etyczny”, „zwrot ku tłumaczom”, „zwrot archiwalny”, „zwrot performatywny”, „zwrot cyfrowy”, „zwrot technologiczny”, „zwrot empiryczny” i „zwrot globalizacyjny”, „zwrot twórczy”, „zwrot ekologiczny”, „zwrot refleksyjny”, „zwrot wielojęzyczny”, a także „zwrot na zewnątrz”. Wszystkie łączą się z różnorodnymi, nierzadko radykalnymi przewartościowaniami metodologicznymi i otwarciem nowych perspektyw w badaniach humanistycznych.
Proponujemy, by tematyka obrad koncentrowała się wokół następujących zagadnień, choć nie musi się do nich ograniczać:
- Przekład literacki, specjalistyczny, ustny i audiowizualny w epoce zwrotów: aktualne tendencje, nowinki i mody metodologiczne, metajęzyki;
- Trwałość i dezaktualizacja historycznych języków teoretycznych;
- Eko-przekład, ekologia tłumaczenia oraz nieantropocentryczne koncepcje przekładu;
- Refleksja przekładoznawcza i praktyki translatorskie wobec zwrotów w badaniach kulturowych: performatywnego, refleksyjnego, przestrzennego, cielesnego, medialnego, ikonicznego, cyfrowego, posthumanistycznego;
- „Post-przekład” i „post-przekładoznawstwo”;
- Transdyscyplinarność przekładoznawstwa – refleksja teoretyczna i metodologiczna, praktyki analityczno-interpretacyjne;
- Latentne teorie przekładu;
- Przekładoznawstwo akademickie i nie;
- Historia poszczególnych polskich ośrodków i szkół przekładoznawczych;
- Historie literatury tłumaczonej w Polsce;
- Arcydzieła literatury tłumaczonej w Polsce;
- Literatura polska w przekładzie;
- Wybitne tłumaczki, wybitni tłumacze;
- Wpływ zwrotu technologicznego i rozwoju sztucznej inteligencji na praktykę i badanie przekładu;
- Perspektywy rozwoju przekładoznawstwa - projekcje i przewidywania;
- Przekładoznawcze varia.
O tym – i nie tylko o tym – chcielibyśmy z Państwem porozmawiać na II Kongresie. W jego ramach przewidujemy wykłady plenarne, sesje referatów, a także dyskusje poświęcone istotnym problemom polskiego przekładoznawstwa, w tym rozwojowi kadr i kształceniu doktorantek i doktorantów.
Szczegóły dotyczące ważnych terminów oraz wysokości wpisowego można znaleźć w tym pliku z zaproszeniem oraz na stronie „Rejestracja”.