II Kongres Polskiego Przekładoznawstwa:
Epoka zwrotów
23–25 września 2025 roku w Poznaniu
Za początek nowoczesnego polskiego przekładoznawstwa przyjmuje się zwykle rok wydania Wstępu do teorii tłumaczenia Olgierda Wojtasiewicza (1957), lecz I Kongres Polskiego Przekładoznawstwa odbył się dopiero w 2022 roku. Zorganizowany przez Centrum Badań Przekładoznawczych przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w dniach 19–21 maja 2022 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, I Kongres był fundacyjnym dla środowiska polskich przekładoznawczyń i przekładoznawców naukowym wydarzeniem, które pod hasłem „Koncepcje – metodologie – działania” miało służyć przede wszystkim rozpoznaniu i ocenie aktualnego stanu polskiego przekładoznawstwa.
W przekonaniu, że te rozważania powinny znaleźć kontynuację, zapraszamy Państwa do udziału w II Kongresie, który odbędzie się 23-25 września 2025 roku na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Jego hasłem przewodnim będzie „Epoka zwrotów” – rozumiana zarówno jako czas, w którym prowadzimy nasze badania, jak i czas, który poddajemy badawczej refleksji. W ramach dokonanego w latach 90. „zwrotu kulturowego” przekładoznawstwo przekroczyło granice wyznaczane przez nauki filologiczne, ale dalsze zmiany przyniosły zwroty kolejne: „zwrot etyczny”, „zwrot ku tłumaczom”, „zwrot archiwalny”, „zwrot performatywny”, „zwrot cyfrowy”, „zwrot technologiczny”, „zwrot empiryczny” i „zwrot globalizacyjny”, „zwrot twórczy”, „zwrot ekologiczny”, „zwrot refleksyjny”, „zwrot wielojęzyczny”, a także „zwrot na zewnątrz”. Wszystkie łączą się z różnorodnymi, nierzadko radykalnymi przewartościowaniami metodologicznymi i otwarciem nowych perspektyw w badaniach humanistycznych.
Harmonogram obrad można znaleźć tutaj.
Sesje referatowe dostępne są tylko dla zarejestrowanych uczestniczek i uczestników, ale przygotowaliśmy też wydarzenia dla szerszej publiczności. W trakcie trwania kongresu odbędą się 4 wykłady plenarne, które będą transmitowane na profilu WFPiK w serwisie YouTube oraz dyskusje plenarne zorganizowane i przygotowane przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury.
Wtorek 23 września
9:30 – 11:30 Wykłady plenarne na otwarcie II Kongresu Polskiego Przekładoznawstwa – Salon Mickiewicza, Collegium Maius:
Prof. dr hab. Tadeusz Sławek, Apokalipsa czy/i/lub metamorfoza, czyli tłumaczenie jako szkoła (prze)trwania
Prof. dr hab. Małgorzata Tryuk, Teoria przekładu ustnego w Polsce. Stan badań, perspektywy, miejsce polskich badań w świecie
Wykłady będą transmitowane na https://youtube.com/live/yxoqYubGMdE?feature=share
12:00 – 13:00 Salon Mickiewicza, Collegium Maius
Dyskusja panelowa Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury: Human (not) only: tłumaczenia wysoko-, średnio- i niskobiałkowe z udziałem Filipa Gralińskiego, Rafała Lisowskiego i Wojciecha Wołk-Łaniewskiego. Prowadzenie: Anna Klingofer-Szostakowska
Dyskusja będzie transmitowana na https://youtube.com/live/wM4ycToCQr8?feature=share
Środa 24 września
9:00 – 10:00 Sala Śniadeckich, Collegium Maius
Wykład plenarny: Łucja Biel, Przekład specjalistyczny w epoce zwrotów i algorytmów: Przemiany, trendy i wyzwania
Wykład będzie transmitowany na https://youtube.com/live/FE7iKVBBKqQ?feature=share
10:00 – 11:00 Sala Śniadeckich, Collegium Maius
Dyskusja panelowa: Internetowa baza polskiej literatury tłumaczonej „Ukryta kolekcja” – nowe narzędzie do badań bibliograficznych i ilościowych z udziałem osób współtworzących projekt: Joanny Cieloch-Niewiadomskiej, Marzeny Chrobak, Magdy Heydel, Leszka Małczaka i Macieja Sagaty.
Prowadzenie: Agnieszka Podpora
Dyskusja będzie transmitowana na https://youtube.com/live/XlRY_qZNlI0?feature=share
Czwartek 25 września
9:00 – 10:00 Salon Mickiewicza, Collegium Maius
Wykład plenarny: Tomasz Bilczewski, Nieprzekładalność. Afektywne i mentalne mapy Bronisława Malinowskiego
Wykład będzie transmitowany na https://youtube.com/live/4MbBNCC-xiM?feature=share
18:00 – 20:00 Sala Wielka, Centrum Kultury ZAMEK
Dyskusje panelowe Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury:
18:00 Quis custodiet ipsos custodes, czyli odpowiedzialność zawodowa tłumacza z udziałem Aleksandry Kalaty-Zawłockiej, Macieja Studenckiego i Adriana Tomczyka. Prowadzenie: Sebastian Musielak
Dyskusja będzie transmitowana na FB CK ZAMEK i ZAMEK CZYTA.
19:00 Rola tłumaczy w procesie powoływania do życia nowych obszarów i reprezentacji kulturowych z udziałem Marty Listewnik, Anny Mazur i Agaty Teperek. Prowadzenie: Mark Ordon
Dyskusja będzie transmitowana na FB CK ZAMEK i ZAMEK CZYTA.