W dniach 9‒10 czerwca odbył się na Politechnice Warszawskiej 2. kongres „Nauka dla społeczeństwa”. To szeroko zakrojone wydarzenie, zorganizowane pod patronatem Ministra Nauki, zostało poświęcone ukazaniu przedsięwzięć naukowych, które ze względu na swoją innowacyjność i przydatność stały się przedmiotem różnego typu zastosowań.
Na kongresie wystąpili prof. UAM dr hab. Jarosław Liberek z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej i dr inż. Tomasz Hoffmann z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (afiliowanego przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN) jako twórcy wdrożenia „Proste Pismo – wdrożenie w Urzędzie Miasta Poznań”. Występujący w imieniu autorów dr inż. T. Hoffmann pokazał, jak działa program, który jest efektem współpracy WFPiK UAM, PCSS i Urzędu Miasta Poznania i służy temu, by pracownicy UMP tworzyli proste i zrozumiałe dla obywateli komunikaty.
Specjalne narzędzie „Proste Pismo” składa się z części korpusowej zawierającej oryginalne wersje pism urzędowych, modułu do upraszczania pism i komentowania efektów zmian redakcyjnych, szablonów odzwierciedlających typowe struktury, słownika najczęstszych konstrukcji oficjalnych i ich skróconych ekwiwalentów. Najważniejszym elementem składowym programu jest moduł pozwalający na upraszczanie dzięki użyciu sztucznej inteligencji („Uprość z AI”). Z kolei jego głównym komponentem jest odpowiednio wytrenowany model typu LLM (Large Language Model). Skuteczność przekształcania nadmiernie rozbudowanych i niezrozumiałych tekstów obrazuje tzw. wskaźnik mglistości (Fog Index), indeks Pisarka i ogólna ocena stopnia skomplikowania komunikatów oficjalnych (w skali 1‒6).
Na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej z UMP i PCSS współpracują od kilku lat prof. UAM dr hab. Jarosław Liberek i prof. UAM dr hab. Karolina Ruta-Korytowska. Z ich pomocą Biuro Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa UMP prowadzi w całym Urzędzie działania na rzecz wprowadzenia prostego języka. Program „Proste Pismo” jest niezwykle istotnym elementem tych działań. Językoznawcy z naszego Wydziału ciągle dbają o jego doskonalenie. Od początku 2024 roku odbywa się to w ramach grantu wdrożeniowego 099/19/POB5/0001, którym kieruje prof. Ruta-Korytowska. Biorą w nim udział seminarzystki Pani Profesor, p. Sandra Kaczmarek i p. Paulina Poniatowska, które upraszczają pisma i trenują maszynę. Ważnym ogniwem współpracy z Miastem jest Poradnia Prostego Języka – bezpośredni kanał konsultacyjny między urzędnikami miejskimi zaangażowanymi w upraszczanie pism a specjalistami z WFPiK, głównie prof. UAM dr hab. J. Liberkiem i mgr Marią Sobańską-Liberek, którzy czuwają nad prawidłowością udzielanych odpowiedzi. Informatycznie Poradnia jest obsługiwana przez PCSS, a ze strony naszego Wydziału przez mgr. Adama Cankudisa.
fot. Maria Liberek
