Prosty język w instytucjach publicznych
Roczne, zdalne i bardzo praktyczne studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Prostota i wspólnota
Porozumienie dzięki prostocie jest niezwykle ważnym dobrem ogólnonarodowym. To rzecz jasna inne dobro niż sprawnie działająca gospodarka, ale i o nie należy dbać, szczególnie w czasach ogromnego kryzysu relacji między ludźmi. Za fundament edukacji w zakresie prostego języka uważamy szacunek do wszystkich członków wspólnoty komunikacyjnej i do powszechnie panującego zwyczaju. Dlatego uczymy, jak rozpoznawać naruszenia zasady klarowności, które rozbijają społeczeństwo, oddalają ludzi od siebie, spychają ich w sferę dezorientacji i niezrozumienia. Wpajamy, że tylko to, co proste, ma szansę być wspólne. Wszelkie skomplikowane twory komunikacyjne mogą powodować, że ktoś czegoś nie zrozumie, czyli znajdzie się poza wspólnotą.
Kogo zapraszamy?
Zapraszamy wszystkich tych, którzy piszą i wysyłają do różnych grup odbiorców oficjalne teksty w formie tradycyjnej lub elektronicznej. Polecamy je pracownikom różnego typu urzędów i instytucji: centralnych, wojewódzkich i miejskich, powiatowych i gminnych, urzędów skarbowych, organów kontrolnych, sądów, prokuratur itp. Kształcimy specjalistów, którzy będą umieli z jednej strony tworzyć teksty zgodne z regułami prostej polszczyzny, z drugiej zaś weryfikować inne teksty w taki sposób, aby były one zrozumiałe. We wszystkich studentach staramy się w jak największym stopniu uaktywnić zdrowy rozsądek, który jest najlepszym prostojęzykowym doradcą.
Z kim współpracujemy, co uwzględniamy?
Współpracujemy z Urzędem Miasta Poznania i mamy dostęp do specjalnego programu „Proste Pismo”, który stworzyli informatycy z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego. Program jest z jednej strony bazą materiałów, z drugiej zaś działa jak słownik i korektor podpowiadający urzędnikowi możliwości uproszczenia tekstu.
Na gościnne zajęcia zapraszamy znawców prostego języka i praktyków, którzy mają duże doświadczenie w tworzeniu komunikatywnych tekstów.
W programie uwzględniliśmy wymogi Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (w tym zasady ETR, czyli tekstu łatwego do czytania) oraz normę ISO 24495-1:2023 dotyczącą prostego języka.
Dowodzimy, że lepiej po prostu „otworzyć most”, nie zaś „wdrożyć procedurę inicjacji swobodnego strumienia pojazdów mechanicznych na ukompletnionym odcinku przeprawy mostowej w ciągu drogi krajowej numer…”
Ważne cechy studiów
► Zrozumiesz, że prosta polszczyzna jest naprawdę prosta. A pierwszy krok wcale nie polega na wnikaniu w zawiłe struktury składniowe, lecz na pokonaniu pewnej bariery świadomościowej.
► Zrozumiesz, że tworzenie nieskomplikowanych tekstów polega na przenoszeniu codziennej prostoty w sferę komunikacji oficjalnej. To jest właśnie tłumaczenie z polskiego na nasze.
► Zanalizujesz materiały pochodzące z twojej instytucji. Pokaż, co robisz, a pomożemy ci uprościć. Napisz pracę dyplomową, w której przekształcisz teksty swojej firmy. Przekonaj szefa, że dofinansowanie takich studiów ma sens.
► Zadbamy o twoje kompetencje w zakresie normy językowej, ale nie będziemy ci wtłaczać do głowy przestarzałych formułek poprawnościowych. Dowiedziemy, że najważniejszy jest zwyczaj, a więc formy mocno rozpowszechnione i właściwie używane.
► Wykorzystujemy materiały z Telefonicznej Poradni Językowej UAM. Pokazujemy żywe i aktualne teksty.
► Mówimy prosto o prostym języku. Aparat pojęciowy lingwistyki dostosowujemy do potrzeb zajęć.
► Wszelkie materiały do nauki, teksty analizowane na zajęciach, a również dane bibliograficzne i konspekty zajęć studenci otrzymują od wykładowców. Nie muszą niczego samodzielnie szukać i gromadzić.
► Na naszych studiach niedzielę masz zawsze dla rodziny. Zajęcia rozpoczynają się w piątek po południu, a kończą w sobotę wczesnym popołudniem.
Ogólnopolski ruch na rzecz prostego języka pokazuje, że nie ma już odwrotu. To bardzo dobrze, gdyż prosty język to nie tylko styl osiągany dzięki stosowaniu pewnych zasad, ale również idea na nowo organizująca komunikację i życie społeczne.