CAPONEU – The Cartography of Political Novel in Europe

Zespół badawczy, powołany i kierowany przez prof. dr. hab. Tomasza Mizerkiewicza, w składzie: prof. dr hab. Krystyna Pieniążek-Marković, prof. dr hab. Anna Gawarecka, prof. dr hab. Magda Potok, prof. UAM dr hab. Ewa Szperlik, prof. UAM dr hab. Błażej Warkocki oraz dr Gerard Ronge, realizuje na WFPiK grant „Cartography of the Political Novel in Europe” (CAPONEU). Projekt finansowany jest ze środków programu Horizon Europe. Zespół prof. Mizerkiewicza pracuje nad nim w ramach międzynarodowego konsorcjum, w skład którego wchodzą grupy badawcze z Chorwacji, Wielkiej Brytanii, Niemiec oraz Cypru. Prace projektowe obejmują również partnerstwo z licznymi organizacjami pozarządowymi i podmiotami naukowymi.

Celem grantu jest zbadanie, w jaki sposób ludzie wywodzący się z różnych narodów i kultur angażują się we współczesne kwestie polityczne i tym samym współkształtują europejskie społeczeństwa XXI wieku. Badania te odbywają się poprzez analizę powieści politycznych, które badacze traktują jako medium reprezentujące aktualne napięcia i najistotniejsze zjawiska społeczne, wierząc, że literatura jest papierkiem lakmusowym odzwierciedlającym bieżące nastroje społeczeństwa w każdym kraju. Powieść polityczna postrzegana jest przez zespoły wchodzące w skład konsorcjum CAPONEU jako ważny element europejskiego dziedzictwa społecznego i kulturowego oraz jako narzędzie budowania i edukowania społeczności. Ambicją badaczy jest ustalenie, w jaki sposób postawy społeczne kształtowane przez różne przekonania, wartości, tradycje, gospodarkę, historię, kulturę, wiek i płeć przetwarzane są w powieści politycznej jako specyficznym gatunku literackim.

Istotnym elementem prac projektowych jest współpraca z otoczeniem pozaakademickim. Zespoły wchodzące w skład konsorcjum organizują liczne wydarzenia popularyzatorskie, kluby dyskusyjne i akcje edukacyjne. Współpraca z organizacjami pozarządowymi, między innymi tymi, które reprezentują interesy osób znajdujących się w kryzysie uchodźczym, pozwala znaleźć obszary, w których środowiska uniwersyteckie mogą aktywnie wspierać podmioty próbujące dokonać realnej zmiany tam, gdzie jest ona w danym momencie najbardziej potrzebna. W finale prac, konsorcjum CAPONEU przygotuje również rekomendacje dla Unii Europejskiej dotyczące wykorzystania literatury politycznej w procesach edukacyjnych.

W maju 2024 roku zespół prof. Mizerkiewicza zorganizował pierwszy z zaplanowanych w ramach prac projektowych warsztatów naukowych. Efektem międzynarodowego spotkania na WFPiK będzie seria artykułów naukowych oraz cztery podcasty, które opublikowane zostaną w wolnym dostępie. Warsztaty były transmitowane na żywo, a ich zapis jest dostępny na kanale WFPiK w serwisie YouTube (zob. poniżej).

W ciągu najbliższych lat badacze z naszego Wydziału zorganizują jeszcze dwa duże wydarzenia międzynarodowe, którym towarzyszyć będą liczne publikacje naukowe i działania popularyzatorskie. Postępy prac projektowych można śledzić na oficjalnej stronie internetowej CAPONEU oraz za pośrednictwem mediów społecznościowych.