Krystyna Pieniążek-Marković, Smak drogi. Podróże chorwackiego romantyzmu (1839–1860)

Wydawnictwo Naukowe UAM 2023

Przedmiotem zainteresowania autorki są chorwackie podróże z lat 1839–1860. Data początkowa to rok publikacji pierwszych chorwackich podróży czasu romantyzmu (iliryzmu), których autorem był Ivan Trnski, a równocześnie początki chorwackiego romantyzmu. Data zamykająca łączona jest – w dużym uproszczeniu – z końcem romantyzmu (także z końcem absolutyzmu przypadającego na lata 1851–1860). Do najbardziej znanych autorów podróży z lat 1839–1860 należą Ivan Trnski, Matija Mažuranić, Stanko Vraz, Antun Nemčić Gostovinski, Ivan Kukuljević Sakcinski, Adolfo Veber Tkalčević oraz bośniaccy franciszkanie Grgo Martić i Ivan Frano Jukić (funkcjonujący w ramach obu literatur – bośniackiej i chorwackiej). To właśnie ich podróżom autorka poświęca uwagę, przedmiotem zainteresowania czyni wszystkie relacje z podróży, które ukazały się w tym okresie w formie książkowej, oraz relacje Trnskiego publikowane w prasie (z uwagi na prekursorski charakter) i podróże franciszkanów ważne dla kompleksowego obrazu Bośni. Koncentruje się więc na analizie chorwackich dziewiętnastowiecznych podróży, które są reprezentatywne dla tego czasu, i dominujących ideologii, najpierw iliryjsko-odrodzeniowej, a następnie jugoslawizmu, a równocześnie ilustrują geograficzną wielokierunkowość romantycznych peregrynacji.