Karol Irzykowski w dwudziestoleciu międzywojennym. Studia i dyskusje w 150. rocznicę urodzin krytyka

Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2023

pod red. Sylwii Panek i Katarzyny Sadkowskiej

Już dawno nie czytałem pracy tak znakomicie zaprojektowanej i tak rewelacyjnie zrealizowanej! Jest to zbiorowa monografia poświęcona twórczości i miejscu Karola Irzykowskiego w życiu literackim w latach 1918–1944 (do śmierci pisarza). W osiemnastu autorskich rozdziałach/artykułach przedstawiono szczegółowe zagadnienia dotyczące historii współpracy Irzykowskiego z prasą międzywojenną, jego relacje z pisarzami i krytykami, miejsce krytyka wobec sporów międzypokoleniowych i programów literackich, jego krytykę teatralną i filmową (a przy okazji jego koncepcje dotyczące tych dziedzin sztuki), dyskusje z krytyką lewicową i prawicową, stosunek do literatury niemieckiej i francuskiej, recepcję jego twórczości w dwóch głównych miastach jego życia — we Lwowie i w Warszawie, a także stosunek pisarza do fundamentalnych problemów ówczesnego życia intelektualnego, tj. do zagadnień klerkizmu, pisarstwa jako zawodu […] i do antysemityzmu w latach 30. […] Daje to efekt niezwykłego bogactwa, a przy okazji odsłania nieznane zakamarki, nurty, zjawiska i zdarzenia życia literackiego przed 1939 r.

Z recenzji prof. dr. hab. Włodzimierza Boleckiego

Najważniejszą zaletą proponowanej publikacji jest jej dialogiczny charakter – poszczególne rozdziały tomu wchodzą wzajemnie w rezonans i, choć dotyczą odmiennych tematów, uzupełniają się znakomicie. Na tym jednak nie koniec. Redaktorki proponują do każdego z rozdziałów dyskusję. Autorzy, czytając się wzajemnie i zadając sobie pytania, stają się jednocześnie współautorami tomu w całości, a on – prawdziwą monografią zbiorową. Publikacja ma wszelkie zadatki, aby wejść do kanonu najważniejszych pozycji dotyczących zarówno samego Irzykowskiego, jak i myśli krytycznej okresu dwudziestolecia międzywojennego […]. Przy zachowaniu odrębności zarówno stylistycznej, jak i metodologicznej każdego z autorów odnosi się wrażenie misternie skonstruowanej całości, a portret Karola Irzykowskiego, jaki wyłania się z książki, jest „proteuszowo-zmienny” (by użyć sformułowania ze wstępu do książki), wielowymiarowy i nieewidentny.

Z recenzji dr hab. Kingi Siatkowskiej-Callebat